برای گرامیداشت زنان، تاریخهایی در دنیا و ایران تعیین شده است که مهمترین آنها عبارتند از:
- روز ملی زن در ایران: در تقویم ایران، روز زن و گرامیداشت جایگاه مادر، همزمان با تولد حضرت فاطمه زهرا (علیها السلام) است که 20 جمادی الثانی است و هرساله با توجه به تقویم هجری شمسی تغییر میکند. مثلا در سال 2025 میلادی، 11 دسامبر مصادف با 20 آذرماه 1404 این روز برگزار می گردد.
- روز بین المللی زن در جهان: در تقویم بین المللی، روز زن در 8 مارس تعیین شده است که ریشه در اعتراضات زنان در آمریکا در اواسط قرن نوزدهم و دهه های آغازین قرن بیستم میلادی دارد. زنان در آمریکا با برگزاری تظاهرات مختلف علیه دولت، به دنبال حق رای بودند. تظاهرات و اعتراضها زنان در آمریکا در سالهای مختلف ادامه پیدا کرد، هر چند با سرکوب شدید پلیس مواجه می شد. موج اعتراضات مرزهای آمریکا را پشت سر گذاشت و به اروپا رسید و با جنبش های سوسیالیستی آن زمان که خواهان عدالتخواهی بودند گره خورد. مبارزات پی در پی زنان در نقاط مختلف دنیا سرانجام سازمان ملل متحد را وادار کرد تا در سال 1975 هشتم مارس را به عنوان روز جهانی زن به رسمیت بشناسد.
این روز را به شما دختران و زنانی که این یاداشت را میخوانید، تبریک میگوییم
روز جهانی زن، فقط یک تاریخ در تقویم نیست؛ بلکه انعکاسی از صدای زنانی است که در طول تاریخ برای حقوق، آزادی و برابری تلاش کرده‌اند. این روز، یادآور شجاعت زنانی است که سکوت را شکستند، محدودیت‌ها را کنار زدند و راه را برای نسلهای آینده هموار کردند. حقوق زنان، تنها یک مطالبه فردی نیست، بلکه سنگ بنای پیشرفت و عدالت در هر جامعه‌ای است. زن، نه نیمی از جمعیت، بلکه نیمی از ظرفیت، خرد و توانمندی بشریت است و با شأن مادری و تربیت فرزندان، نقش برجسته تری نیز در نسلهای بعدی دارد. در طول تاریخ، زنان در غرب و در شرق، برای دستیابی به حقوق اولیه خود، از حق رأی گرفته تا حق تحصیل، اشتغال و انتخاب سبک زندگی، مبارزات بسیاری را پشت سر گذاشته‌اند. حق برابری در فرصت‌های شغلی، حق برخورداری از دستمزد منصفانه، حق تصمیم‌گیری درباره زندگی شخصی، حق امنیت در خانه و جامعه، و حق داشتن صدایی شنیده‌شده در تصمیم‌گیری‌های کلان، از اساسی‌ترین حقوق زنان است. با این حال، در بسیاری از نقاط پیشرفته یا فقیر جهان، زنان همچنان با نابرابری، تبعیض و خشونت مواجه‌اند.
روز جهانی زن، فرصتی است تا نه‌تنها از زنان تقدیر کنیم، بلکه مسئولیت خود را در قبال حمایت از حقوق آنان بپذیریم. تحقق این حقوق، نه فقط به نفع زنان، بلکه به نفع تمام جامعه است؛ چراکه جامعه‌ای که زنانش از حقوق کافی برخوردار باشند، در مسیر پیشرفت، آبادانی، صلح و توسعه روزافزون گام برمی‌دارد.
هنوز در کشورهای دنیا با آماری مواجهیم که تعداد زیادی از دختران از مدرسه ترک تحصیل می‌کنند یا مجبور به کار در دوران کودکی و تحمل سوءاستفاده می‌شوند و از فرصت‌های کافی در جامعه برخوردار نیستند. پشت هر عدد از این آمارها، دختری قرار دارد که از حق آموزش، سلامت جسمی و روانی مناسب، و محیطی آگاهانه و حساس برای رشد و آگاهی در زندگی روزمره محروم شده است.
آن‌هایی که «امتیا‌ز» دریافت حقوق اساسی خود را دارند، همچنان تحت تأثیر پیش‌داوری‌های ناآشکار علیه خود قرار می‌گیرند. در کنار موارد تبعیض آشکار، آنچه اغلب نادیده گرفته می‌شود، نمونه‌های خردپرخاشگری (microaggression) علیه دختران است که به‌طور روزمره رخ می‌دهد. این‌ها حرکات ظریفی هستند که به‌طور عمدی یا غیرعمدی صورت می‌گیرند، مانند نظرات غیرمستقیم، شوخی‌ها، لحن‌های نامناسب در زبان، و فرضیاتی که می‌توانند برای یک جنسیت خاص آزاردهنده یا کلیشه‌ای باشند. این واقعیتی است که از طریق اشکال مختلف رسانه های جهانی و افراد پیرامون اجرا و تقویت می‌شود.
با این حال، این وضعیت در حال تغییر است. زنان و دختران سدهای نامرئی را شکسته‌اند، اما هنوز راه درازی در پیش است. واقعیت زندگی بیشتر دختران در کشورهای مختلف جهان نیازمند تغییری پویا و رشد از طریق اقدامات عادلانه و بعضا فوری است. در کشور ما نیز، زنان زیادی موفق شدند تا در جامعه علمی و در نقشهای اجتماعی و حرفه ای چون بهداشت و درمان، تدریس، رواندرمانگری، کارآفرینی و… موفقیتهای زیادی کسب کنند و بخش عمده ای از دانشجویان کنونی دانشگاههای ایران را دختران تشکیل میدهند. در عین حال، نمیتوان انکار کرد که تا وضعیت مطلوب فاصله زیادی نهفته است و سازوکارهای حاکمیتی و تلاشهای مردمی می بایست این مسیر را هموارتر کنند و برخی کلیشه های غلط را اصلاح نمایند.
حقیقت این است که زنان در عرصه جهانی قدرت تغییر را از طریق انتخاب‌های خود دارند. این موضوع فقط به یک روز خاص برای گرامیداشت زنان محدود نمی‌شود، بلکه تلاشهای کوچک و مداوم هر یک از ما، اعم از مرد و زن، در طول روزهای سال است که تفاوت واقعی را رقم می‌زند. هر روز نیاز به شجاعت دارد تا بتوانیم الگوهای ذهنی عمیقاً ریشه‌دار خود را به چالش بکشیم و فضایی امن‌تر، فراگیرتر و توانمندتر برای دختران و همه افراد ایجاد کنیم.
برای رسیدن به این هدف، باید احترام و یکپارچگی برابر نسبت به دختران و زنان را در جامعه نهادینه کنیم، بدون در نظر گرفتن جنسیت، سن، طبقه اجتماعی، قومیت یا منطقه جغرافیایی. همچنین، لازم است تفکر و بیان مستقل را از طریق فراهم کردن دسترسی به آموزش، آگاهی و سواد رسانه ای و مالی تقویت کنیم. تأمین منابع و امکانات مناسب برای سلامت جسمی، روانی، قاعدگی و عاطفی نیز از اهمیت بالایی برخوردار است، چراکه حرکات کوچک اما مدبرانه می‌توانند تأثیر عمیقی بر زندگی افراد بگذارند.
#روز_جهانی_زن #روز_زن #international_womans_day
منبع اصلی:
https://www.unicef.org/india/stories/international-womens-day-today-everyday
